Choroby metaboliczne to bardzo szerokie pojęcie nozologiczne obejmujące wszystkie te schorzenia, które wynikają z zaburzeń przemian biochemicznych organizmu. Najczęstsze z nich to cukrzyca, dyslipidemie i zespół metaboliczny. Ich występowanie w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat lawinowo wzrosło — stały się one istotnym problemem epidemiologicznym. Przyczyną tego stanu rzeczy jest przede wszystkim nieprawidłowy sposób odżywiania się społeczeństwa będący skutkiem ubocznym rozwoju naszej cywilizacji.

Pierwszym krokiem w terapii chorób metabolicznych jest poprawa styl u życia pacjenta. Jej nieodzownym elementem musi być stosowanie odpowiednio dobranej diety. W cukrzycy typu 1 (DM 1)najważniejszym celem dietoterapii jest uzyskanie i utr zymanie prawidłowej war tości glikemii, profilu lipidowego i ciśnienia tętniczego, unikanie p rzewlekłych powikłań cukr zycy oraz zaspokojenie indywidualnych potrzeb żywieniowych. Zaleca się, aby uzyskać BMI poniżej 25 kg/m2, zwiększyć spożycie war zyw i owoców do więcej niż 400 g/dziennie i zmniejszyć pobór soli do mniej niż 6 g/dziennie.

Podłożem cukrzycy typu 2 jest dysfunkcja komórek beta oraz insulinooporność. Podstawowym warunkiem dietoterapii w DM 2 jest zmniejszenie masy ciała. Udowodniono, że spadek masy ciała o 10% znacznie poprawia tolerancję glukozy, zmniejsza insulinemię, stężenie triglicerydów, LDL i zwiększa stężenie HDL w surowicy . Chorzy na DM 2 wymagający zmniejszenia masy ciała powinni zredukować spożycie energii o około 30% w porównaniu z osobami zdrowymi. Trzy najczęstsze dyslipidemie to hipercholesterolemia, dyslipidemia aterogenna i zespół chylomikronemii. Mimo że ich wspólnym podłożem jest zaburzenie przemian lipidowych, dietoterapia tych schorzeń różni się od siebie.

Zespół metaboliczny jest schorzeniem złożonym, polegającym na jednoczesnym występowaniu zaburzeń metabolizmu węglowodanów i lipidów oraz podwyższonego ciśni enia tętniczego. Jego dietoterapia wymaga uwzględnienia wszystkich tych elementów.

[PEŁNY TEKST ARTYKUŁU]